آشنایی با مدیریت وضعیت (Stateful و Stateless)
یکی از مفاهیم کلیدی در برنامه‌نویسی، مدیریت وضعیت است که نقش مهمی در نحوه نمایش و عملکرد رابط کاربری دارد. اگر شما یک برنامه‌نویس هستید که با فلاتر کار می‌کنید، حتماً به اصطلاحات Stateful و Stateless برخورد کرده‌اید. در این مقاله قصد داریم به صورت جامع اما قابل فهم، این مفاهیم را توضیح دهیم.
مدیریت وضعیت چیست؟
مدیریت وضعیت به فرآیند ذخیره، تغییر و بازیابی داده‌هایی اشاره دارد که بر رفتار یا ظاهر یک اپلیکیشن تأثیر می‌گذارند. به طور مثال، فرض کنید کاربری روی یک دکمه کلیک کند؛ نتیجه این عمل ممکن است تغییر یک متن یا رنگ باشد که مستقیماً وابسته به وضعیت برنامه است.
Stateless چیست؟
یک ویجت Stateless هیچ گونه وضعیتی را ذخیره نمی‌کند و مستقل از تغییرات داده‌ها عمل می‌کند. این ویجت‌ها تنها زمانی بازسازی می‌شوند که پارامترهای ورودی آن‌ها تغییر کنند. برای مثال:
class MyStatelessWidget extends StatelessWidget { @override Widget build(BuildContext context) { return Text('Hello, World!'); }}ویجت بالا همیشه متن Hello, World! را نمایش می‌دهد، فارغ از اینکه وضعیت اپلیکیشن چگونه تغییر کند.
Stateful چیست؟
ویجت‌های Stateful توانایی ذخیره وضعیت دارند و می‌توانند بدون نیاز به بازسازی کل ویجت، خود را به‌روزرسانی کنند. برای مثال:
class MyStatefulWidget extends StatefulWidget { @override _MyStatefulWidgetState createState() => _MyStatefulWidgetState();}class _MyStatefulWidgetState extends State { int _counter = 0; void _incrementCounter() { setState(() { _counter++; }); } @override Widget build(BuildContext context) { return Column( children: [ Text('Counter: $_counter'), ElevatedButton( onPressed: _incrementCounter, child: Text('Increment'), ), ], ); }} در این مثال، مقدار شمارنده (_counter) در حالت داخلی ویجت ذخیره شده و با هر بار کلیک دکمه افزایش می‌یابد.
تفاوت بین Stateful و Stateless
- Stateless: ساده‌تر هستند و زمانی استفاده می‌شوند که نیاز به تعامل پیچیده ندارید.
- Stateful: مناسب برای مدیریت داده‌های پویا یا تعامل کاربر هستند.
مدیریت وضعیت در فلاتر
فلاتر ابزارهای مختلفی برای مدیریت وضعیت ارائه می‌دهد که عبارت‌اند از:
- setState: ساده‌ترین روش برای مدیریت وضعیت داخلی ویجت‌ها.
- BLoC (Business Logic Component): پیاده‌سازی معماری واکنش‌گرایانه با کمک Stream.
- Provider: کتابخانه‌ای محبوب برای اشتراک‌گذاری داده بین ویجت‌ها.
انتخاب روش مناسب بستگی به پیچیدگی پروژه شما دارد.
جمع‌بندی
درک صحیح از مفهوم Stateful و Stateless پایه‌ای‌ترین گام برای ساخت اپلیکیشن‌های حرفه‌ای در فلاتر است. اگرچه ویجت‌های Stateless ساده‌تر هستند، اما ویجت‌های Stateful انعطاف بیشتری دارند و گزینه مناسبی برای مدیریت داده‌های پویا هستند. با تسلط بر این دو نوع ویجت، قدم بزرگی در توسعه اپلیکیشن‌های قدرتمند برداشته‌اید.
